Zapraszam na nową stronę Zbieracza. Wszystkie teksty zostały przeniesione.
www.zbieraczstaroci.pl
Były już posty o lampach, pora więc na opisy szkła z moich zbiorów. Rozpocznę od najbardziej znanych i dosyć powszechnych wzorów wazonu i żardyniery. Szkła wyprodukowano w Hucie Szklanej Hortensja w Piotrkowie Trybunalskim. Wazon i żardiniera oznaczone są numerem 430 w katalogu fabrycznym huty i są to bliźniacze produkty. Wyroby wykonane metodą szkła prasowanego.
 |
| skany wzoru 430 z katalogu Huty Hortensja |
W tym miejscu, bardzo podkreślam, są to zdecydowanie wyroby huty z Piotrkowa, a nie jak często opisują je sprzedający, jako szkła huty Niemen. Takie postępowanie wynika z braku wiedzy, powielania błędów, a czasami nawet z chęci większego zysku. Szkła Huty J.Stolle Niemen są obecnie bardzo poszukiwane, a sława tej huty przetrwała od okresu dwudziestolecia międzywojennego.
Komplet z Hortensji można opisać krótko: piękny prosty wzór. Korpus wazonu delikatnie rozszerzający się ku górze zakończony ząbkami, z niesymetrycznym wzorem, po bokach podłużne uszy przez całą wysokość, podstawa stabilna, o czterech rogach. Żardyniera posiada identyczny wzór na ściankach, ząbkowanie i uszy, w dnie wzór dwunastoramiennej gwiazdy.
 |
| żardyniery |
 |
| wazony |
Huta produkowała wazony i żardiniery w kilku kolorach. Udało mi się zgromadzić 6 różnych kolorów wazonów: najbardziej popularny - przeźroczysty, oraz zielony, niebieski, bursztynowy, różowy i dosyć nietypowy żółty. Żardyniery w 4 kolorach: bursztynowy, przeźroczysty, niebieski i zielony. Do kompletu brakuje mi różowej, ponieważ sądzę, że wazon w kolorze blado-żółtym został wyprodukowany przypadkiem. Intensywność kolorów i odcienie były nawet w tej samej hucie inne. Widać to dokładnie na przykładzie dwóch zielonych żardynier, a także bursztynowych, wazonu i żardyniery.
W sumie posiadam 14 wazonów nr 430 (8 przeźroczystych, 6 kolorowych) i 7 żardynier nr 430. Dzięki temu można je dokładnie porównać. Po pierwsze, co się rzuca w oczy, to rożne odwzorowanie szczegółów wzoru na korpusach szkieł. Na niektórych dokładnie odbiły się linie pokazane w skanach z katalogu fabrycznego. Dwie linie na uszach żardiniery i wazonu oznaczają dwa rowki, i w tym przypadku na niektórych wazonach rowki są słabo wyczuwalne. Kolejna różnica w jakości to schodkowanie na zewnętrznych powierzchniach uszu, lepiej lub gorzej odwzorowane.
 |
| różne kolory wyrobów huty |
Wszystkie kolorowe wazony spód mają szlifowany, z bezbarwnych natomiast tylko jeden na osiem. Wszystkie żardyniery mają wyszlifowane dna. Porównałem także wagę wazonów, najlżejszy waży 880 gram (niebieski) a najcięższy 1274 gram (bursztynowy), a przeciętna waga wazonu to 1080 gram. Najlżejsza żardyniera waży 810 gram a najcięższa 958, obydwie bezbarwne, a przeciętnie 922 gramy. Jeśli chodzi o wysokość wazonów, to mieszczą się w przedziale 22,3 cm - 23 cm, przeciętnie 22,6 cm. Wysokość żardynier to przedział 11 cm - 11,5 cm, przeciętnie 11,2 cm.
Zauważyłem jeszcze jedną różnicę, zupełnie nie rzucającą się w oczy, chodzi o wzór na korpusie wazonu. W katalogu firmowym, widać że krawędź w podstawie wazonu przechodzi w zagłębienie we wzorze korpusu (zdjęcie poniżej). Taki wzór występuje w moich siedmiu wazonach. Natomiast w pozostałych siedmiu, krawędź od rogu podstawy przechodzi w grzbiet wzoru korpusu.
Podsumowując. Każde szkło jest inne, poczynając od wagi i wysokości, poprzez intensywność koloru i odwzorowanie szczegółów wzoru, a kończąc na różnicy we wzorze. Różnice intensywności koloru szkła wynikają z technologii tworzenia masy szklanej, po prostu dodano więcej lub mniej substancji odpowiedzialnej za kolor. Różnica w odwzorowaniu szczegółów wynikała z zużycia form. Waga i wymiary wynikają z jakości wykonania formy, które musiały być często zmieniane, wytwarzano nowe formy które się od siebie różniły, a w konsekwencji - grubość ścianek czy wysokość produktów była inna. Pozostają jednak pytania: dlaczego wszystkie kolorowe wazony mają szlifowane podstawy, i tylko jeden przeźroczysty na osiem i dlaczego jest różnica we wzorze korpusu, występująca tylko w wazonach bezbarwnych.
W tym tekście opisuję tylko wazon i żardynierę nr 430 z huty Hortensja, ale inne huty szkła produkowały wazony w podobnym typie (z uszami), niesłusznie przypisywane Hortensji czy hucie Niemen. W sumie zgromadziłem 24 wazony w 6 stylach. Niestety nie posiadam wazonu huty Niemen.
 |
| podobne w typie wazony |
Zapraszam jeszcze do obejrzenia filmiku, gdzie główne role grają wazony i żardyniery nr 430 Huty Szklanej Hortensja.
