czwartek, 31 stycznia 2013

Huta Szklana J.Stolle Niemen. Karafka i taca 1531


Zapraszam na nową stronę Zbieracza. Wszystkie teksty zostały przeniesione.



www.zbieraczstaroci.pl

Przyszedł czas na prezentację szkieł huty Niemen. Posiadam kilkanaście wytworów tej huty, i trudno mi zdecydować od którego zacząć. Pochwalę się więc najnowszym zakupem - tacą z kompletu do likieru i posiadaną od kilku lat karafką z tegoż zestawu. Po kilku latach zbieractwa, zrozumiałem że należy kupować nawet części zestawów. Na przykład, warto kupić nawet jeden kieliszek, karafkę bez korka czy przykrywkę od bombonierki, bo jeśli komplet jest rzadki, to być może kiedyś uda się dokupić brakujący element. Cena np. karafki bez korka, może być bardzo atrakcyjna. Spotykam się z kupującymi, którzy chcą kupić komplet np. 6 kieliszków, a jest to prawie niemożliwe, jeśli szkła są unikatowe. Należy mieć dużą cierpliwość, stale poszukiwać, kupować pojedyncze elementy kompletu.
Huta Szklana J.Stolle "Niemen". Karafka.
Huta Szklana J.Stolle "Niemen". Taca.

W moim przypadku kupiłem kilka lat temu różową karafkę z korkiem i oczywiście liczyłem na to, że kiedyś dokupię tackę czy kieliszki. Zdawałem sobie sprawę, że w tym wzorze huta Niemen produkowała zestawy w różnych kolorach i wykończeniu. Traf chciał, że teraz dokupiłem tackę w identycznym kolorze.


Skany z katalogu firmowego Huty Niemen.

Komplet do likieru występuje w katalogu firmowym huty Niemen pod numerem 1531, składa się z karafki, kieliszków i tacki. Dodatkowo tacka występuje jako samodzielny element pod numerem 1811.


Karafka z przodu i z boku.
Korek i dno karafki.

Kolor szkła to bardzo delikatny róż, karafka jest częściowo matowiona - aby uwydatnić wzór, tacka natomiast nie ma matowych elementów. Szczególną uwagę zwraca kształt korka.

Ciekawe jest, a zauważyłem to dopiero kompletując zdjęcia do tego wpisu, że trzy eliptyczne linie na karafce rozpoczynają swój bieg od lewej strony dna ku górze prawej strony szkła. W katalogu natomiast linie te biegną od prawej do lewej strony. Podobnie jest przy tacy. Wysokość karafki z korkiem to 23,5 cm i można do niej nalać ok. 0,4 litra płynu, tacka ma 21,5 cm średnicy.


Moja tacka pochodzi z kompletu, który nie był matowiony, odbity wzór na szkle jest mało wyraźny i lepiej go widać pod kątem. Posiadam także drugą karafkę, bezbarwną ale niestety bez korka, i w tym przypadku widać jak dużo daje matowienie wybranych części karafki. Dodatkowo, szkła z dekoracją matowienia, są jakby bardziej eleganckie, a w dotyku jedwabiste.






Na temat technologii matowienia napiszę oddzielny post, w poprzednim wpisie pokazałem wazon z huty Hortensja częściowo matowiony. Na koniec dodam, że huta Hortensja produkowała komplet toaletowy z bardzo podobnym wzorem co opisana dziś karafka huty Niemen, ale o tym będzie w innym tekście.

poniedziałek, 28 stycznia 2013

Wazon i żardyniera nr 430. Huta Hortensja.


Zapraszam na nową stronę Zbieracza. Wszystkie teksty zostały przeniesione.


www.zbieraczstaroci.pl

Były już posty o lampach, pora więc na opisy szkła z moich zbiorów. Rozpocznę od najbardziej znanych i dosyć powszechnych wzorów wazonu i żardyniery. Szkła wyprodukowano w Hucie Szklanej Hortensja w Piotrkowie Trybunalskim. Wazon i żardiniera oznaczone są numerem 430 w katalogu fabrycznym huty i są to bliźniacze produkty. Wyroby wykonane metodą szkła prasowanego.

skany wzoru 430 z katalogu Huty Hortensja



W tym miejscu, bardzo podkreślam, są to zdecydowanie wyroby huty z Piotrkowa, a nie jak często opisują je sprzedający, jako szkła huty Niemen. Takie postępowanie wynika z braku wiedzy, powielania błędów, a czasami nawet z chęci większego zysku. Szkła Huty J.Stolle Niemen są obecnie bardzo poszukiwane, a sława tej huty przetrwała od okresu dwudziestolecia międzywojennego.



Komplet z Hortensji można opisać krótko: piękny prosty wzór. Korpus wazonu delikatnie rozszerzający się ku górze zakończony ząbkami, z niesymetrycznym wzorem, po bokach podłużne uszy przez całą wysokość, podstawa stabilna, o czterech rogach. Żardyniera posiada identyczny wzór na ściankach, ząbkowanie i uszy, w dnie wzór dwunastoramiennej gwiazdy.


żardyniery

wazony

Huta produkowała wazony i żardiniery w kilku kolorach. Udało mi się zgromadzić 6 różnych kolorów wazonów: najbardziej popularny - przeźroczysty, oraz zielony, niebieski, bursztynowy, różowy i dosyć nietypowy żółty. Żardyniery w 4 kolorach: bursztynowy, przeźroczysty, niebieski i zielony. Do kompletu brakuje mi różowej, ponieważ sądzę, że wazon w kolorze blado-żółtym został wyprodukowany przypadkiem. Intensywność kolorów i odcienie były nawet w tej samej hucie inne. Widać to dokładnie na przykładzie dwóch zielonych żardynier, a także bursztynowych, wazonu i żardyniery.


W sumie posiadam 14 wazonów nr 430 (8 przeźroczystych, 6 kolorowych) i 7 żardynier nr 430. Dzięki temu można je dokładnie porównać. Po pierwsze, co się rzuca w oczy, to rożne odwzorowanie szczegółów wzoru na korpusach szkieł. Na niektórych dokładnie odbiły się linie pokazane w skanach z katalogu fabrycznego. Dwie linie na uszach żardiniery i wazonu oznaczają dwa rowki, i w tym przypadku na niektórych wazonach rowki są słabo wyczuwalne. Kolejna różnica w jakości to schodkowanie na zewnętrznych powierzchniach uszu, lepiej lub gorzej odwzorowane.

różne kolory wyrobów huty
Wszystkie kolorowe wazony spód mają szlifowany, z bezbarwnych natomiast tylko jeden na osiem. Wszystkie żardyniery mają wyszlifowane dna. Porównałem także wagę wazonów, najlżejszy waży 880 gram (niebieski) a najcięższy 1274 gram (bursztynowy), a przeciętna waga wazonu to 1080 gram. Najlżejsza żardyniera waży 810 gram a najcięższa 958, obydwie bezbarwne, a przeciętnie 922 gramy. Jeśli chodzi o wysokość wazonów, to mieszczą się w przedziale 22,3 cm - 23 cm, przeciętnie 22,6 cm. Wysokość żardynier to przedział 11 cm - 11,5 cm, przeciętnie 11,2 cm.

Zauważyłem jeszcze jedną różnicę, zupełnie nie rzucającą się w oczy, chodzi o wzór na korpusie wazonu. W katalogu firmowym, widać że krawędź w podstawie wazonu przechodzi w zagłębienie we wzorze korpusu (zdjęcie poniżej). Taki wzór występuje w moich siedmiu wazonach. Natomiast w pozostałych siedmiu, krawędź od rogu podstawy przechodzi w grzbiet wzoru korpusu.



Podsumowując. Każde szkło jest inne, poczynając od wagi i wysokości, poprzez intensywność koloru i odwzorowanie szczegółów wzoru, a kończąc na różnicy we wzorze. Różnice intensywności koloru szkła wynikają z technologii tworzenia masy szklanej, po prostu dodano więcej lub mniej substancji odpowiedzialnej za kolor. Różnica w odwzorowaniu szczegółów wynikała z zużycia form. Waga i wymiary wynikają z jakości wykonania formy, które musiały być często zmieniane, wytwarzano nowe formy które się od siebie różniły, a w konsekwencji - grubość ścianek czy wysokość produktów była inna. Pozostają jednak pytania: dlaczego wszystkie kolorowe wazony mają szlifowane podstawy, i tylko jeden przeźroczysty na osiem i dlaczego jest różnica we wzorze korpusu, występująca tylko w wazonach bezbarwnych.

W tym tekście opisuję tylko wazon i żardynierę nr 430 z huty Hortensja, ale inne huty szkła produkowały wazony w podobnym typie (z uszami), niesłusznie przypisywane Hortensji czy hucie Niemen. W sumie zgromadziłem 24 wazony w 6 stylach. Niestety nie posiadam wazonu huty Niemen.

podobne w typie wazony

Zapraszam jeszcze do obejrzenia filmiku, gdzie główne role grają wazony i żardyniery nr 430 Huty Szklanej Hortensja.